Культурны каранцін для расейскага кантэнту.

Культурны каранцін, а не культура адмены. Галоўным крытэрыем посьпеху генаў зьяўляецца павелічэньне іх ўзнаўленьня, рэплікацыі. Гэта праўда  таксама для мемаў - яны зьяўляюцца рэплікатарамі (для размнажэньня капіююць самі сябе). Яны могуць размнажацца акрамя волі свайго носьбіта або кіраваць яго паводзінамі (як робяць у прыродзе многія паразіты). Часьцяком бывае досыць кароткага ўзьдзеяньня, каб мемы змаглі цалкам зьнявечыць псыхіку (напрыклад, індукаваны псыхоз). 

 

Культурны каранцін для расейскага кантэнту.

 

Пачынаючы з даўніх часоў было заўважана, што распаўсюджваньне псыхічных эпідэмій падпарадкоўваецца тым жа законам, што і эпідэміі інфекцыйных захворваньняў (іх могуць спыняць як фізычныя, так і культурныя барʼеры). Докінз называе гэта “псыхалягічнымі вірусамі", іншыя дасьледчыкі – мемамі-паразітамі. Узнаўленьне і пашырэнне мема ў любым кантэксце - гэта і ёсьць яго эвалюцыйны посьпех. Гэта ня мае значэньня, калі вы высьмейваеце яго, проста настальгуеце – мем-паразіт дасягнуў ключавой мэты, ён выжыў у вашай сьвядомасьці і пасьпяхова працягвае множыцца.

Сутнасьць культурнага каранціну ў тым, што ён як раз і накіраваны на поўную ізаляцыю эпідэмічнага ачага дэструктыўных мемаў. Яго адрозьненьне ў тым, што пры карантыне не робіцца адрозьненьняў паміж ўмоўна здаровымі і хворымі з сымптомамі захворваньня. Бо з эпідэміялагічнага пункту гледжаньня самымі небясьпечнымі для распаўсюджваньня інфекцыі зьяўляюцца як раз ўмоўна здаровыя носьбіты, якія адмаўляюць сваё захворваньне, але пры гэтым актыўна распаўсюджваюць заразу.

1. Своечасовы каранцін для "нулявога пацыента". 

 

Напрыклад, адпраўлены вучыцца ў Парыж, Пол Пот навучыўся і заразіўся ідэямі камунізму – наведваў гурток, стаў членам Камуністычнай партыі, лютым фанатам сталіна і маркса. І потым гэты нулявы пацыент і гіперраспаўсюджвальнік вярнуўся і ўвасобіў свае ідэі ў крывавай бойні.

2. Гіпэрраспаўсюджвальнікі. 

 

Асаблівасьцю вірусных ідэй зьяўляецца нястрымнае жаданьне заражаных іх распаўсюджваць. Напрыклад, Гэнры Форд, апантаны антысэмітызмам, спансаваў пра-фашысцкія выданьні, друкаваў сотні тысяч антыяўрэйскіх кніг, фінансаваў Гітлера, заклікаў амэрыканскі бізнэс укладваць у Германію, будаваў там аўтамабільныя заводы. Або яго сучасны аналяг - Ілан Маск, які набыў твітэр і якая зрабіў яго машынай прапаганды, штодня асабіста рэпосцячы мноства адкрыта хлусьлівых дэструктыўных матэрыялаў.

3. Бессымптомныя носьбіты. 

 

Для многіх інфекцый небясьпечней за ўсё тое, што яны не заўсёды выклікаюць прыкметы захворваньня. Ад тыфа да ВІЧ інфекцыі ёсьць бессымптомныя носьбіты (нонпрагрэссары), якія носяць і распаўсюджваюць захворваньне пры гэтым ня маючы сымптомаў і прагрэсаваньня захворваньня. З культурнымі мемамі гэтак жа сама-паводле дасьледаваньняў, настаўнікі ў нацысцкай Германіі ў сваёй большасьці не верылі ў ідэалёгію, але проста выкладаючы па праграме, змаглі вырасьціць пакаленьне перакананых нацыстаў, якія захавалі свае погляды і пасьля вайны. Носьбітаў можна выявіць толькі адмысловымі тэстамі і ім як правіла абмяжоўваюць доступ да шэрагу работ (напрыклад праца ў дзіцячых установах).

3. Не ешце са сьметніцы. 

 

Вы ня зможаце заразіцца, калі прынцыпова ня спажываеце сумніўны кантэнт. Таму важна абараняць ўваходную браму свядомасці, старанна сачыць што вы спажываеце. Як вы не ясьце карпаччо зь мяса дзікоў і слабасалёнай прэснаводную рыбу з высокім рызыкай паразітаў, так не варта спажываць інфармацыю ад любога, хто хоць неяк мае прыкметы носьбіцтва паразітычных ідэй, або любую інфармацыю невыразнага паходжаньня. Прыклад, Мэры Малон (Тыфозаная Мэры) нарадзілася з хваробай, так як яе маці хварэла брушным тыфам падчас цяжарнасьці. Яна - тыповы прыклад носьбіта, працавала кухарам, заразіла тыфам, што прывяло да сьмерці дзясяткаў людзей. Атрымала вядомасьць з-за свайго катэгарычнага адмаўленьня наяўнасьці захворваньня і адмовы ад спыненьня працы ў харчовай індустрыі. Мэры двойчы гвалтоўна адпраўлялася ў каранцін дзяржавай, другі каранцін быў пажыцьцёвым.

Мэры ясна разумела, што прыносіць сьмерць, аднак мэтанакіравана нават не мыла рукі і ўладкоўвалася працаваць то кухарам, то ў шпіталь, дзе яна магла нанесьці як мага больш шкоды. Каб ня быць злоўленай, яна мяняла прозьвішча Брэсхоф Мэры і працягвала выклікаць ўспышкі захворваньняў. Носьбіты культурных мемаўробяць тое ж самае. Напрыклад, папулярны блогер Аляксей Фядотаў, які вырас у Маскве, зьехаўшы ў ЗША і зьмяніўшы імя на Лекса Фрыдмана, працягвае актыўна распаўсюджваць дэструктыўную прапаганду ў мільёнах розумах (уключаючы адабрэньне Сталіна, нянавісьць да Захаду, адмаўленьне існаваньня ўкраінскага народа і да т.п.). Такая асаблівасьць вірусных мемаў — яны мяняюць паводзіны сваіх носьбітаў і стымулююць тых на распаўсюд інфекцыі.

4. Самымі небясьпечнымі зьяўляюцца мемы, якія робяць заражаных агрэсіўнымі і зьмяняюцца паводзіны. Так, пры шаленстве надыходзіць стадыя страта страху і пэрыяд ўзбуджэньня. Вірусу шаленства абыякавая сьмерць носьбіта, калі ён перад сьмерцю пасьпее пакусаць дастатковую колькасьць ахвяр. Агрэсіўнымі могуць зьяўляцца ідэі велічы (рашызм, фашызм), ідэі духоўнага пераўвасабленьня (ісламізм), ідэі сацыяльнай перавагі (левы і правы ідэалёгіі), агрэсіўныя кансьпіралёгіі (выдуманы страшны вораг). Няма сэнсу спрачацца. Сутнасьць вірусных мемов ў тым, што для носьбіта яны зьяўляюцца звышкаштоўнымі ідэямі. Варта вам толькі намякнуць і носьбіт прыходзіць у лютае ўзбуджэньне. Не спрачайцеся, гэта толькі ўзмацняе агрэсію пацыента, проста абыйдзіце яго і не дакранайцеся нават дзесяцімэтровым кіечкам. Як алкаголік люта адмаўляе праблемы, так і замбаваны прапагандай адмаўляе сваю індактрынацыю.

5. Цяжкасьць выяўленьня заражэньня. 

 

У паўсядзённым жыцьці распазнаць заражэньне бывае немагчыма, так як бытавая сфэра і самаабслугоўваньне закранаюцца нязначна. Часта заражаныя захоўваюць крытычнасьць да свайго стану і аддаюць перавагу хаваць свае думкі, каб пазьбегнуць асуджэньня. Аднак варта закрануць адну і заражаных тэм-і тады мы мабыць поўную клінічную маніфэстацыю. 

 

 

Parasites of the mind. Why cultural theorists need the meme’s eye view Сognitive Systems Research Volume 52, December 2018, Pages 155-167